در بسیاری از مناطق فضای میان ستاره ای ابرهای بزرگی از گاز و غبار وجود دارند
که آنها را سحابی (به معنای ابر) می نامند.
سحابیها را به سه گروه رده بندی می کنند: سحابیهای نشری ؛ بازتابی و تاریک.
در سحابیهای نشری یک یا چندین ستاره بسیار سوزان (از رده های طیفی Oیا B) جا دارند.
این ستاره های بسیار داغ موجب تحریک گازها و درخشش سحابی می شوند.
نمونه جالب توجهی از این گونه سحابی بزرگ جبار است.
این سحابی با چشم غیر مسلح به صورت توده مه آلود کم نوری دیده می شود.
اگر ستاره ها مقداری سردتر باشند یا اینکه چگالی گازها در سحابی زیاد باشد
گازها فقط نور ستاره ها را بازتاب می دهند.
در این صورت سحابی را بازتابی می نامند.
سحابی که ستاره های خوشه پروین را در بر گرفته از نوع بازتابی است.
در برخی موارد هم هیچ گونه ستاره ای در درون یا نزدیکی سحابی قرار ندارد.
به همین جهت سحابی را تاریک می نامند.
مشاهده سحابیهای تاریک فقط در صورتی ممکن است که
در مقابل سحابیهای نشری یا بازتابی قرار گیرند.
سحابیهای تاریک نور ستاره های پشت خود را جذب می کنند.
اخترشناسان عقیده دارند که ستاره ها در درون این سحابیها متولد می شوند.
سحابی سر اسبی نمونه جالب توجهی از این گونه سحابیهاست.
جدا از سه گروه سحابیها برخی از سحابیها از ستاره ها تشکیل می شوند.
ستاره هایی مانند خورشید در پایان زندگی خود یعنی در مرحله غول سرخی
لایه های بیرونی جو خود را به صورت سحابی در فضا می پراکنند.
این سحابیها را سیاره نما می نامند.
زندگی ستاره های پر جرمتر از خورشید با انفجاری ابرنواختری پایان می یابد و
سحابی بزرگ و گسیخته ای از انفجار به جا می ماند که آن را
سحابی باقیمانده انفجار ابرنواختری می نامند.
*****
منبع : آسمان شــــب ایــــــران
در تصویر اخیر هابل از سیاره اورانوس
لکه سیاهی در اتمسفر آن دیده شد.
دیگر سیاره اورانوس هم تبدیل به موضوعی جالب برای
تلسکوپ فضائی هابل شده است.
چندی پیش هابل تصویری از سایه یکی از اقمار به نام " آریل "
را که بر روی اورانوس افتاده بود شکار کرد.
اگر شما در آن لحظه بر روی این سیاره گازی قرار داشتید
بدون شک شاهد خورشید گرفتگی زیبائی می بودید.
و اینک هابل دوباره به سراغ این غول آبی رفته است.
لکه سیاه اورانوس : در سمت راست تصویر مشاهده می شود.
در آخرین تصویر ارسالی از اورانوس دانشمندان متوجه وجود ابری سیاه
در نیمکره شمالی این سیاره شدند.
لکه سیاهی که در تصویر بالا در سمت راست دیده می شود.
آنقدر بزرگ است که با مساحت خود می تواند دو سوم قاره آمریکا را بپوشاند.
با بررسی های بیشتر معلوم شد که این لکه به تازگی در جو اورانوس ایجاد شده است.
چون 12 سال( از 1994 تا 2006 میلادی ) است که هابل هر تابستان
نمائی کلی از این سیاره را به تصویر می کشد و در هیچ کدام از آنها
وجود چنین ابری تائید نشده است.
چنین لکه ای سالهاست که بر روی نپتون دیده می شود ولی تا کنون
بر روی اورانوس مشاهده نشده است.
دانشمندان تغییر فصل در اورانوس را دلیل وجود چنین لکه ای می دانند اما
هنوز تحقیقات بیشتر برای پی بردن به علت وقوع چنین لکه ای ادامه دارد.
تلسکوپ فضائی هابل این تصویر را در ماه آگوست با استفاده از
دوربین پیشرفته نقشه برداری خود ار اورانوس تهیه کرد.
*****
منبع : اسمــــــــــان پارس
بر مبنای این تحقیق که با همکاری ناسا صورت گرفت،
در بیش از یک سوم سیستم های سیاره ای غولی،که اخیرا
در ورای منظومه شمسی یافت شده اند،احتمال تولید سیاره های زمین مانندی
وجود داردکه استعداد فراوانی برای تولید حیات دارند.
این پژوهش سیستم هایی که شامل "اَبَر مشتری ها" می شوند را
به دقت مورد بررسی قرار می دهد.
اَبَر مشتری ها به غولهای گازی گفته می شود که به ستاره مادرشان
بسیار نزدیک هستند؛حتی نزدیکتر از مدار عطارد.
دانشمندان بر این باورند که اَبَر مشتری ها در هنگام شکل گیری،به سمت داخل و
به سوی ستاره مادر حرکت می کنند که موجب آشوبناک شدن محیط اطراف
و آغاز شکل گیری سیاره های زمین گون می شوند؛
سیاراتی که محیطِ مناسبی برای رشد حیات محسوب می شوند.
بر مبنای پژوهش های قبلی،اَبَر مشتری ها مواد پیش سیاره ای را جاروب کرده
و یا از سیستم به بیرون پرتاب می کنند.
سین ریموند(Sean Raymond) از نویسندگان این تحقیق ،از دانشگاه کلورادو می گوید :
«این ایده ی اولیه احتمالاً اشتباه است ».
این تحقیق که در ۱۷ شهریور ماه رد شد، نشان می دهد که اَبَر مشتری ها در طی حرکت خود،
مواد دیسک پیش ستاره ای را به اطراف مدار خود می کشند و تکه های صخره ای را
به بیرون پرتاب می کنند، به طوری که به سیاره ی زمین گون می رسند...
در همین هنگام نیرو های آشوبناک باقیمانده ی گاز چگال،تکه های کوچک یخی که
در لبه های بیرونی دیسک قرار دارند را به سمت داخل هدایت کرده و
موجب حرکت مارپیچی آنها به درون و تحویل آب به سیاره های در حال شکل گیری می شود.
بنابر یافته ها ،این سیاره ها می توانند دارای اقیانوس هایی با چندین کیلومترعمق شوند !
گروه پژوهشی، شبیه سازی های جامعی را در طی هشت ماه بر روی دوازده رایانه خانگی اجرا کرد.
این شبیه سازی ها از دیسکی شامل بیش از هزاران پیش سیاره ی صخره ای و یخی
در حدود اندازه ماه تشکیل می شد.
شرایط اولیه برای هر مدل رایانه ای،بر مبنای نظریه های قبلی
درباره نحوه شکل گیری سیاره ها در منظومه شمسی ما بوده و حدود دویست میلیون سال
از تحول سیاره ای را شبیه سازی کرده بود.
گروه نتیجه گرفت که تقریباً یک سوم سیستم های سیاره ای فراخورشیدی که تا کنون شناخته شده اند،
می توانند سیاراتی زمین گون (که هنوز در این سیستم ها یافت نشده است) را
در منطقه ای که کمربند حیات نامیده می شود شکل داده باشند.
مندل اوی( Mandel Avi)،از نویسندگان این تحقیق،از دانشگاه پنسیلوانیا می گوید:
«تعداد سیستم های شناخته شده ای که مستعد حیات هستند
بیش از آن چیزی است که تا کنون تصور می شد».
استین سیگوردسون (Steinn Sigurdsson) از نویسندگان این تحقیق از دانشگاه پنسیلوانیا می گوید:
«ما امیدواریم سایر پژوهشگران بتوانند از نتایج مدل جدید ما،
برای کوچک تر کردن لیست سیارات انتخاب شده به عنوان زمین گون،استفاده کنند».
*****
منبع :سایت مجله ی نجوم
همه اخترشناسان با یکدیگر به توافق رسیده اند که سیاهچاله ها وجود دارند.
مشاهدات رصدی قابل اطمینانی در پرتو ایکس و همچنین
به کمک تلسکوپ فضایی هابل به دست آمده است که حاکی از وجود
سیاهچاله های پرجرم (با جرمی بیش از یک میلیون برابر جرم خورشید)
در مرکز کهکشان هاست.
علاوه بر آن٬ مدارکی مبنی بر حضور سیاهچاله هایی
که پس از مرگ ستارگان به وجود می آیند٬ در دست است.
این سیاهچاله های "کهکشانی"
(دلیل این نامگذاری وجود این سیاهچاله ها در کهکشان ما است)
معمولا جرمی بین ۳ تا ۱۰ برابر جرم خورشید دارند.
معمولا یک همدم ستاره ای نیز دارند.
با رصدهای پرتو ایکس که از مکانهایی در نزدیکی سیاهچاله تابش می شود و یا
رصدهای نور مرئی ستاره همدم آنها٬ جرم سیاهچاله را تخمین می زنند.
اگر بیش از جرم قابل قبول برای یک ستاره نوترونی باشد
(حدود ۱.۵ برابر جرم خورشید) اخترشناسان همگی توافق می کنند
که جرم حاضر در آن مکان یک سیاهچاله است.
*****
منبع : سایت رسمی مجله ی نجوم
فضاپیمای کاسینی توانست ابر عظیمی از اتان را
در اطراف نیمکره جنوبی تیتان بیابد.
پیش بینی می شود با باریدن این ابر
دریاچه ای با ارتفاع 300 متر از اتان مایع بر روی تیتان ایجاد شود.